19 januari 2017: ‘Duisternis’, gedicht over het einde van alles, vertaling van Lord Byron, ‘Darkness’. Gelimiteerde, genummerde uitgave, te bestellen bij de vertaler (onno.r.kostersATgmail.com). Prijs: € 10,50.

Ik heb gedroomd, maar was het wel een droom:

de zon was uit, de sterren zwierven dof

en doods door het oneindige heelal [...]

Op 10 april 1815 explodeerde de Tambora-vulkaan op het eiland Soembawa (in de Indonesische archipel). Explodeerde is het juiste woord: ca. 1000m van de top werd vernietigd. Tonnen aan stof- en asdeeltjes werden de stratosfeer ingeslingerd, sloegen neer in de atmosfeer en bleven daar hangen. De uitbarsting had de onmiddellijke dood van ca. 80.000 mensen tot gevolg.

De enorme aswolk koerste richting noordwest Europa en bereikte in de loop van 1816 Europa en Noord-Amerika. Een mini-klimaatsverandering, die zo’n drie jaar zou aanhouden, was het gevolg. Gemiddelde temperaturen daalden significant, oogsten mislukten, er heerste hongersnood, groepen ontheemden zwierven rond. En overal was er duisternis. (Voor een radio-documentaire bij OVT van de VPRO, klik hier [vanaf 1.17.30].)

In Zwitserland, vlakbij Genève, had de Engelse dichter Lord Byron een villa gehuurd. In juni 1816 arriveerden daar zijn gasten Mary Shelley, Percy Bysshe Shelley, en Claire Clairmont. Het regende en onweerde en was ijskoud, dagen aaneen. Men vermaakte elkaar met het vertellen van ‘Gothic’ horror-verhalen. Mary Shelley beleefde een nachtmerrie waarin een man op het waanzinnige idee komt leven te scheppen uit lijken: de roman Frankenstein was geboren.

In augustus 1816 schreef Byron, gekweld door de duisternis, de regen, de kou, het 82-regelige, apocalyptische gedicht ‘Darkness’. Tweehonderd jaar later vertaalde ik dat gedicht. ‘Duisternis’ werd eerder gepubliceerd in Poëziekrant, december 2016; aan de vooravond van de inauguratie van Donald Trump als President van de Verenigde Staten, ziet een op een enkel punt herziene versie van deze vertaling het licht.

Naar archief Naar homepage